De opgaande lijn van de melkprijs is nog nooit zo lang zo hoog geweest. Met name de hoge boternotering heeft de afgelopen tijd flink bijgedragen aan de melkprijsstijging, hoewel boter in volume lang niet het grootste product is. “Het is bijzonder dat we dit meemaken, dat de termijnmarktprijs zo hoog noteert”, zegt Niek Groot Wassink, adviseur Financieel Management bij DLV Advies en bestuurder van de Milk Trading Company.
Tegelijkertijd verwacht de MTC-bestuurder, en velen met hem, dat deze trend niet eindeloos kan aanhouden. Ook al wordt er verhoudingsgewijs minder melk aangevoerd dan verwacht, zijn er weinig tot geen voorraden die boven de markt hangen, en is er een goede tot zeer goede vraag vanuit de zuivelmarkt. Ergens zal de wal het schip gaan keren. De vraag is alleen: wanneer?
Na vier jaar winst nu bijstorten
“De eerste vier jaar hebben we louter winst gedraaid, tot medio vorig jaar”, vervolgt Niek. “Hierdoor hebben melkveehouders die participeren in de Milk Trading Company (MTC) voor het eerst eind vorig jaar moeten bijstorten, omdat de fysieke melkprijs boven de afgedekte prijs kwam te liggen.”
De MTC is opgericht voor melkveehouders die een deel van hun melkvolume willen afdekken op de termijnmarkt. Het systeem geeft voor een deel van het melkvolume de zekerheid van een minimale prijs: in een neergaande markt komt de prijs die melkveehouders beuren, nooit onder de afgedekte prijs op de termijnmarkt. “De afgelopen jaren hebben we gemiddeld ruim twee cent per liter winst uitbetaald. De termijnhandel houdt er rekening mee dat de prijs volgend jaar om deze tijd wat lager ligt dan nu. Het is daarom nog steeds lonend om een deel van het volume voor een vaste prijs af te dekken”, aldus Niek.
Melkprijs harder gestegen dan ingeschat
Participanten hebben nu een aantal verliesmaanden achter de rug, omdat de melkprijs harder en sneller is gestegen dan de MTC vooraf had ingeschat. Hoeveel de deelnemers moeten bijstorten, verschilt per lid. Dat is immers afhankelijk van het volume dat zij inbrengen. De prijzen worden per maand gehedged (er is geen dag- of weekhandel) en een bijstorting is nodig bij een melkprijsstijging van 1 cent, 1 jaar vooruit op de termijnmarkt. Niek: “Als op dit moment de termijnmarkt-melkprijs voor bijvoorbeeld 2022 hoger ligt dan afgedekt nu, dan moet een deelnemer bijstorten. Maar in hoeverre hij dat geld ook echt kwijt is, blijkt pas als de individuele maanden bereikt worden, aangezien er per maand wordt afgerekend. Als de melkprijs dan weer is gedaald tot onder de gehedgede prijs, krijgt hij dat te veel extra gestorte geld weer terug.”
Koffiedik kijken
Hoe lang de huidige opgaande trend van de stijgende melkprijs aanhoudt, is koffiedik kijken. Voor het eerste kwartaal van het nieuwe jaar zijn de signalen vanuit de zuivelmarkt in elk geval nog positief. “Maar wat gaat er straks gebeuren in Europa, als de melkproductie seizoensmatig weer stijgt? In Amerika beginnen de uitbetaalde melkprijzen nú pas te stijgen. Wat gaan die boeren doen? Gaan ze daar de melkproductie opstuwen? China koopt nu niet of nauwelijks. Komen de Chinezen straks weer terug op de markt? Allemaal onzekere factoren.”
Instappen
Melkveehouders die instappen moeten in eerste instantie twee jaar lid blijven. Ze brengen minimaal 10 procent en maximaal 35 procent van hun melkvolume in. Vanaf het tweede jaar mogen ze dat opschroeven tot maximaal 60 procent van hun melkplas.
De MTC heeft er het afgelopen jaar zo’n veertig leden bij gekregen, in België en Nederland. In totaal kan de vereniging nu zo’n 170 miljoen kilo melk hedgen op de termijnmarkt, afkomstig van circa 350 leden. De verhouding tussen Nederlanders en Belgen is circa 40/60. In België is de MTC een jaar eerder van start gegaan dan in Nederland. Sinds de oprichting in 2017 is er nog geen sprake geweest van verloop onder de leden.
Dit artikel is in aangepaste vorm overgenomen van Melkvee